Trump một lần nữa tuyên bố chiến thắng đầy vẻ vang sau cuộc đàm phán Mỹ - Trung tại London. Và như thường thường lệ, mọi thứ không hoàn toàn tuyệt hảo mà tràn ngập sự khoa trường thường thấy của Trump để thể hiện khả năng making deal của mình. Sau đây tôi sẽ mổ sẻ cụ thể:
1. Việc tuyên bố con số 55% và 10% là mong muốn thể hiện Mỹ đang thu được nhiều lợi ích, nhiều tiền hơn Trung Quốc. Quan chức Mỹ cho biết, con số 55% bao gồm 10% thuế phổ quát, 20% thuế fentanyl và 25% thuế hiện hữu trước đó. Con số 25% có thể chỉ là con số headline, khi tính toán tất cả các yếu tố khác, tổng thuế thực tế chỉ nằm ở đâu đó hơn 40%. Ngược lại, 10% chỉ là mức thuế mà Trung Quốc đáp trả Mỹ trong năm 2025, nếu tính cả thuế hiện hữu trước đó thì thuế của Trung Quốc lên khoảng 20% – 30%. Tóm lại là Trump phóng đại thuế của Mỹ và bóp nhỏ thuế của Trung Quốc để cường điệu “chiến thắng” của mình.
2. “Trung Quốc sẽ cung cấp ‘trước’ toàn bộ nam châm và vật liệu đất hiếm”, trong khi Mỹ chỉ chấp nhận việc cho sinh viên Trung Quốc học tại Mỹ. Có sự chênh lệch lợi ích rõ ràng ở đây, nếu thỏa thuận thực sự như vậy, Tập sẽ không bao giờ chấp nhận. WSJ rạng sáng nay (theo giờ Việt Nam) đưa bài cho biết “Trung Quốc đặt thời hạn 6 tháng cho các giấy phép xuất khẩu đất hiếm sang Mỹ”. Điều này tức là Trung Quốc vẫn sẽ kiểm soát xuất khẩu, họ chỉ đẩy nhanh tốc độ cấp phép cho Mỹ, như thông tin đã có trước khi Trump tweet.
3. WSJ cho biết phía Trung Quốc cũng đưa ra những điều kiện khắt khe, đòi hỏi Mỹ phải nới lỏng đáng kể các hạn chế xuất khẩu công nghệ và các sản phẩm khác sang Trung Quốc, nhưng Trump không hề nhắc đến việc này.
4. Những thỏa thuận trước như Thỏa thuận khoáng sản Ukraine hay thỏa thuận Mỹ - Anh đã cho thấy, thỏa thuận cuối cùng không màu hồng như Trump tuyên bố mà thực tế và cân bằng hơn. Nhưng điều đó không thể ngăn Trump tuyên bố “chiến thắng” trên mạng. Ngoài ra, việc cố tình đưa ra thông tin sai lệch còn nhằm tạo cớ để sau này cáo buộc Trung Quốc vi phạm (một hành động lái thị trường công khai).
5. Chi tiết thỏa thuận vẫn được thảo luận trong và sau khi Trump tweet, đồng thời vẫn cần sự phê duyệt của Trump và Tập. Và mọi thứ vẫn có thể sụp đổ nếu Trump cố tình chèn những yêu cầu mà Tập coi là vô lý vào thỏa thuận. Vì vậy ở thời điểm này hãy bình tĩnh và chờ đợi thông tin về thỏa thuận cuối cùng, giấy trắng mực đen.