Như vậy là kể từ ngày hôm nay, thuế nhập khẩu đối với các mặt hàng nhôm và thép nhập khẩu vào Mỹ sẽ chính thức tăng lên 50%, gấp đôi so với mấy tháng trước. Đây là nhóm thuế sectoral, tức áp dụng đồng bộ cho tất cả các quốc gia, trừ khi một nước nào đó có thỏa thuận thương mại song phương với Mỹ trước đó (như Canada và Mexico).
Rõ ràng rằng, việc nâng thuế nhập khẩu với nhôm thép sẽ làm tăng chi phí nguyên liệu đầu vào của các doanh nghiệp Mỹ, đặc biệt là những doanh nghiệp có tỷ trọng nhôm thép trong nguyên liệu đầu vào lớn. Giả dụ, một doanh nghiệp có 50% nguyên liệu đầu vào là nhôm và thép, mức thuế 50% sẽ khiến chi phí đầu vào tăng 25%. Một số lập luận cho rằng chi phí nguyên liệu đầu vào chỉ chiếm một phần nhỏ trong tổng chi phí sản xuất, nên mức tăng trên tổng chi phí sản xuất sẽ nhỏ hơn 25% rất nhiều. Điều này là đúng.
Bảng 1: Các ngành sản xuất Mỹ tiêu thụ nhiều nhôm thép
Mã NAICS | Ngành | Tỷ lệ Nhôm & Thép trong chi phí đầu vào |
332114 | Custom roll forming | 56.0% |
336370 | Motor vehicle metal stamping | 53.4% |
332430 | Metal can, box, and other metal container (light gauge) manufacturing | 51.4% |
332310 | Plate work and fabricated structural product manufacturing | 50.3% |
336992 | Military armored vehicle, tank, and tank component manufacturing | 48.9% |
332119 | Metal crown, closure, and other metal stamping (except automotive) | 46.7% |
332600 | Spring and wire product manufacturing | 46.3% |
332320 | Ornamental and architectural metal products manufacturing | 44.0% |
332999 | Other fabricated metal manufacturing | 42.4% |
332996 | Fabricated pipe and pipe fitting manufacturing | 40.1% |
332420 | Metal tank (heavy gauge) manufacturing | 39.7% |
332410 | Power boiler and heat exchanger manufacturing | 30.8% |
332720 | Turned product and screw, nut, and bolt manufacturing | 30.0% |
332100 | All other forging, stamping, and sintering | 29.9% |
332200 | Cutlery and handtool manufacturing | 29.4% |
333920 | Material handling equipment manufacturing | 26.5% |
333414 | Heating equipment (except warm air furnaces) manufacturing | 23.1% |
332500 | Hardware manufacturing | 22.7% |
337120 | Other household nonupholstered furniture | 22.6% |
336212 | Truck trailer manufacturing | 21.0% |
337215 | Showcase, partition, shelving, and locker manufacturing | 20.8% |
331314 | Secondary smelting and alloying of aluminum | 20.4% |
333111 | Farm machinery and equipment manufacturing | 20.1% |
332710 | Machine shops | 18.8% |
335120 | Lighting fixture manufacturing | 18.5% |
333990 | Other general purpose machinery manufacturing | 18.4% |
336991 | Motorcycle, bicycle, and parts manufacturing | 18.4% |
333120 | Construction machinery manufacturing | 18.0% |
331520 | Nonferrous metal foundries | 17.7% |
Nguồn: Jason Miller
Chúng ta không có số liệu cụ thể, nhưng hãy giả sử chi phí nguyên liệu chiếm 15% tổng chi phí (đây là một con số khá khiêm tốn nhé) thì mức tăng 25% của giá nguyên liệu thô, sẽ khiến tổng chi phí tăng 3.75%. Nghe có vẻ nhỏ, nhưng nếu xét tới việc biên lợi nhuận của các ngành kể trên dao động từ 1.5% tới 5%, thì con số 3.75% là rất lớn. Nếu doanh nghiệp “eat the tariff”, biên lợi nhuận của họ sẽ giảm, khả năng sinh lời giảm và hạn chế tâm lý đầu tư sản xuất của doanh nghiệp.
Vì vậy, gần như chắc chắn mức tăng chi phí này sẽ được chuyển cho khách hàng, và nó sẽ được đẩy xuống theo chuỗi cung ứng tới người dùng cuối cùng. Hậu quả này là hiển nhiên và rõ ràng.
Mặc dù nhiều người (Mỹ) kỳ vọng rằng các doanh nghiệp thép Mỹ sẽ gia tăng sản xuất để đáp ứng. Tuy nhiên:
- Một số sản phẩm thép Mỹ không sản xuất được và phải nhập khẩu hoàn toàn.
- Các doanh nghiệp sẽ không đồng loạt gia tăng sản xuất để bù đắp cho sụt giảm nhập khẩu, điều này sẽ tạo sức ép tới nguồn cung.
- Triển vọng doanh nghiệp gia tăng sản xuất còn ít hơn, khi họ không chắc chắn về sự ổn định trong đường lối chính sách của Trump, nhất là khi các mức thuế được đặt ra bởi quyết định hành pháp.
Lần tăng thuế này cũng tạo ra ảnh hưởng lớn tới ngành thép Việt Nam. Nếu như lần trước, khi ông Trump áp thuế 25%, thép Việt Nam không quá thiệt hại do chúng ta vốn đã chịu mức thuế này rồi. Nhưng lần này, thuế tăng gấp đôi thì những lợi thế cũ không còn.