Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông sẽ áp thuế quan trả đũa ngay tối thứ Tư đối với mọi quốc gia áp thuế đối với hàng nhập khẩu của Mỹ, một động thái làm gia tăng nỗi lo về một cuộc chiến thương mại toàn cầu đang lan rộng và đe dọa đẩy nhanh lạm phát của Mỹ.
"Tôi có thể làm điều đó sau hoặc tôi có thể làm điều đó vào sáng mai, nhưng chúng tôi sẽ ký các mức thuế quan trả đũa", ông Trump nói với các phóng viên tại Nhà Trắng.
Vòng áp thuế quan làm rung chuyển thị trường mới nhất của ông Trump diễn ra khi Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi dự kiến sẽ đến thăm Nhà Trắng vào thứ Năm. Chính quyền ông Trump đã phàn nàn rằng Ấn Độ áp dụng mức thuế quan cao khiến hàng nhập khẩu của Mỹ bị chặn.
Chủ tịch Hạ viện Mỹ thuộc Đảng Cộng hòa Mike Johnson cho biết ông tin rằng ông Trump đang xem xét các miễn trừ bao gồm các ngành công nghiệp ô tô và dược phẩm, trong số những ngành khác, nhưng ông cho biết ông không chắc chắn.
Các nhà kinh tế nhìn chung coi thuế quan là rủi ro lạm phát và dữ liệu được công bố vào thứ Tư cho thấy giá tiêu dùng tháng 01 tăng vào mạnh nhất trong gần 1.5 năm.
Tổng thống Trump đã làm thị trường choáng váng khi công bố mức thuế đối với tất cả các mặt hàng thép và nhôm nhập khẩu bắt đầu từ ngày 12/03. Điều đó đã gây ra sự lên án từ Mexico, Canada và Liên minh châu Âu, trong khi Nhật Bản và Australia cho biết họ đang tìm kiếm sự miễn trừ khỏi các khoản thuế.
Tin tức này đã khiến các ngành công nghiệp phụ thuộc vào thép và nhôm nhập khẩu phải vật lộn để bù đắp cho mức tăng chi phí dự kiến.
Các quan chức EU đã ra tín hiệu vào đầu ngày thứ Tư rằng EU sẽ ưu tiên đàm phán hơn là các biện pháp trả đũa để tránh một cuộc chiến thương mại gây thiệt hại.
Một quan chức chính phủ EU cho biết các bộ trưởng đã cân nhắc việc khôi phục các biện pháp trả đũa được áp dụng vào năm 2018 đối với các sản phẩm như rượu bourbon và xe máy Harley-Davidson HOG.N để đáp trả mức thuế thép và nhôm của ông Trump.
Trưởng phòng thương mại EU Maros Sefcovic đã có cuộc trao đổi vào thứ Tư với Hassett, Bộ trưởng Thương mại được chỉ định Howard Lutnick và ứng cử viên đại diện thương mại Mỹ Jamieson Greer.
GIÁ CAO HƠN
Tuần trước, Trump đã áp dụng mức thuế bổ sung 10% đối với hàng hóa Trung Quốc, có hiệu lực từ ngày 04/02, với các biện pháp trả đũa của Trung Quốc có hiệu lực vào tuần này.
Ông đã hoãn mức thuế 25% đối với hàng hóa từ Mexico và Canada cho đến ngày 04/03 để đàm phán về các bước bảo vệ biên giới Mỹ và ngăn chặn dòng chảy của thuốc fentanyl.
Một số công nhân Mỹ hoan nghênh mức thuế kim loại, nhưng các công ty sản xuất và các doanh nghiệp khác đã cảnh báo rằng mức tăng này sẽ dẫn đến giá cao hơn.
"Bạn không thể thay đổi chuỗi cung ứng của mình chỉ sau một đêm và với số lượng và tốc độ của những thay đổi này, ngay cả khi bạn cố gắng đi trước nó, bạn có thể đi trước nó không?" David Young, một giám đốc điều hành của Conference Board, một nhóm kinh doanh toàn cầu, cho biết.
Các nhà sản xuất thép của Châu Âu cũng lo ngại rằng mức thuế của Mỹ sẽ dẫn đến tình trạng thép giá rẻ tràn vào Châu Âu.
Thủ tướng Canada Justin Trudeau, phát biểu với các phóng viên tại Brussels, cho biết một số người Mỹ sẽ mất việc làm và tăng trưởng của Mỹ sẽ bị ảnh hưởng bởi mức thuế kim loại của Trump.
KHÓ THỰC HIỆN
Cố vấn thương mại của Trump, Peter Navarro, đã hạ thấp tác động tiêu cực của mức thuế dự kiến, nói với CNBC rằng các mức thuế áp dụng trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump không khiến lạm phát tăng vọt và các nền kinh tế sản xuất phụ thuộc vào xuất khẩu thường hạ giá để tránh mất thị phần.
Các chuyên gia thương mại cho biết việc xây dựng cơ cấu thuế quan có đi có lại mà ông Trump muốn sẽ rất khó khăn.
Các quan chức Mỹ có thể lựa chọn mức thuế cố định 10% hoặc 20% dễ thực hiện hơn hoặc một cách tiếp cận phức tạp hơn đòi hỏi các biểu thuế riêng biệt phù hợp với mức thuế của Mỹ với mức thuế của các quốc gia khác, William Reinsch, thành viên cấp cao tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế cho biết.
Damon Pike, một chuyên gia thương mại tại công ty kế toán BDO International, lưu ý rằng mỗi thành viên trong số 186 thành viên của Tổ chức Hải quan Thế giới đều có mức thuế khác nhau.
"Nó gần như là một dự án trí tuệ nhân tạo", ông nói.