Thượng nghị sĩ Cộng hòa Marco Rubio, ứng cử viên của Tổng thống đắc cử Donald Trump cho chức vụ Ngoại trưởng, là người chỉ trích gay gắt các hành vi lạm dụng thương mại của Trung Quốc, bao gồm cả cáo buộc sử dụng lao động cưỡng bức.
Trong nội các của Trump, lập trường cứng rắn của Rubio về vấn đề này có thể gây đau đầu cho các nhà nhập khẩu nói chung và đe dọa đến các công ty thương mại điện tử khổng lồ phụ thuộc vào hàng nhập khẩu của Trung Quốc như Shein và Temu.
Những lựa chọn nội các đầu tiên của Trump mở rộng lập trường cứng rắn đối với Trung Quốc vốn là đặc điểm nổi bật của chính quyền đầu tiên của ông. Trong nhiệm kỳ của Rubio tại Thượng viện, ông đã nhiều lần thúc đẩy luật pháp mạnh mẽ nhắm vào Trung Quốc và kêu gọi hành động cứng rắn từ chính quyền Biden.
Ông đã giành được sự hoan nghênh của lưỡng đảng vì cách tiếp cận cứng rắn của mình đối với Trung Quốc. Là một người ủng hộ mạnh mẽ cho một loại sự đồng thuận thương mại mới giữa các đảng đòi hỏi phải có hành động cứng rắn đối với Trung Quốc, một số người cho rằng Rubio có thể là cơn ác mộng đối với các công ty có thể hy vọng được hoãn lại.
"Nhà vô địch"
"Ông ấy là nhà vô địch" trong các nỗ lực giải quyết vấn đề lao động cưỡng bức tại Trung Quốc, Bộ trưởng An ninh Nội địa sắp mãn nhiệm Alejandro Mayorkas cho biết trong một cuộc phỏng vấn gần đây, "Do đó, chúng tôi hy vọng ưu tiên của mình sẽ tiếp tục được duy trì".
Rubio là nhà tài trợ chính của Thượng viện đằng sau Đạo luật Phòng ngừa Lao động Cưỡng bức của người Duy Ngô Nhĩ, cấm hầu hết các mặt hàng nhập khẩu từ khu vực Tân Cương của Trung Quốc, nơi sinh sống của người Duy Ngô Nhĩ và các nhóm thiểu số khác mà Mỹ cho rằng đang phải chịu sự vi phạm nhân quyền. Trung Quốc phủ nhận những tuyên bố đó và lập trường của Mỹ đã trở thành điểm nhạy cảm trong quan hệ Mỹ-Trung Quốc.
UFLPA đã buộc các doanh nghiệp phải xem xét kỹ lưỡng chuỗi cung ứng của họ. Rubio cũng đã chỉ đích danh Shein và Temu về cáo buộc sử dụng "lao động nô lệ". Shein cho biết họ không khoan nhượng với lao động cưỡng bức. Temu đã phủ nhận mối liên hệ với lao động cưỡng bức.
Chính quyền Tổng thống Biden đã cố gắng thực thi UFLPA một cách mạnh mẽ, bao gồm cả việc tạm giữ ước tính 3.66 tỷ USD trong các lô hàng tính đến ngày 01 tháng 11, nhưng Rubio đã nhiều lần kêu gọi hành động nhiều hơn.
Tại Bộ Ngoại giao, Rubio sẽ không phải là người có tiếng nói hàng đầu về việc thực thi luật này—việc này thuộc về Bộ An ninh Nội địa, với Thống đốc Nam Dakota Kristi Noem hiện được lên kế hoạch lãnh đạo bộ phận đó—nhưng Bộ Ngoại giao là một phần của lực lượng đặc nhiệm liên ngành về lao động cưỡng bức. Bộ này trước đây cũng đã tìm cách thuyết phục các đồng minh để phù hợp với các nỗ lực của Mỹ.
Người bịt lỗ hổng
Rubio đã kêu gọi hạn chế một điều khoản thương mại được gọi là miễn trừ de minimis cho phép các lô hàng có giá trị thấp nhập cảnh vào nước này với sự giám sát tối thiểu và không phải chịu thuế quan. Những người chỉ trích gọi đó là một lỗ hổng và nói rằng nó đã mở ra cánh cửa cho các lô hàng có thể chứa hàng hóa bị ảnh hưởng bởi lao động cưỡng bức, hàng giả và hàng lậu.
Trong những năm gần đây, việc sử dụng điều khoản này đã tăng vọt lên hơn 1 tỷ gói hàng mỗi năm. Một số nghiên cứu của Quốc hội ước tính rằng các lô hàng của Shein và Temu chiếm gần một phần ba tổng lượng hàng nhập khẩu thông qua phương pháp này. Khoảng một trong năm giao dịch mua sắm trong mùa lễ này dự kiến sẽ được thực hiện thông qua Shein, Temu và các ứng dụng mua sắm khác của Trung Quốc, Liên minh vì Sản xuất Mỹ, một nhóm vận động, cho biết trong nghiên cứu được công bố vào tháng trước.
Shein cho biết họ ủng hộ cải cách de minimis. Temu cho biết họ không dựa vào điều khoản này.
"Rubio hiểu vấn đề", Dân biểu Earl Blumenauer, một đảng viên Dân chủ của Oregon, người sẽ nghỉ hưu khỏi Quốc hội sau khi nhiệm kỳ hiện tại kết thúc, cho biết. Blumenauer đã giới thiệu luật đồng hành tại Hạ viện cho một dự luật của Thượng viện do Rubio đề xuất nhằm ngăn chặn Trung Quốc sử dụng lỗ hổng này.
Những người ủng hộ miễn trừ thương mại cho biết điều này giúp loại bỏ thủ tục hành chính rườm rà và giữ cho hàng hóa rẻ hơn cho người tiêu dùng và doanh nghiệp Mỹ.
Trung Quốc đấu với Đội Tím
Sự ủng hộ của lưỡng đảng đối với mục tiêu hành động cứng rắn đối với Trung Quốc phản ánh lập trường cứng rắn hơn đối với Trung Quốc trong công chúng Mỹ, nếu không muốn nói là sắc thái chính xác về cách thức mà nó có thể xuất hiện.
Quan điểm của người Mỹ về Trung Quốc đang ở mức thấp nhất mà Hội đồng các vấn đề toàn cầu Chicago, một nhóm nghiên cứu, đã đo lường trong các cuộc khảo sát có từ năm 1978.
Nhiều nhóm, từ các nhà sản xuất hàng dệt may đến các tổ chức nhân quyền đến thực thi pháp luật, cũng ngày càng hợp nhất để yêu cầu hành động mạnh mẽ hơn.
"Rubio là một lựa chọn tuyệt vời để lãnh đạo một cơ quan quan trọng như Bộ Ngoại giao, xét về cả quan điểm kinh tế và an ninh quốc gia", Tổng giám đốc điều hành Hội đồng các tổ chức dệt may quốc gia Kim Glas cho biết. NCTO đã nói rằng người lao động và doanh nghiệp Mỹ không thể cạnh tranh với các nhà sản xuất Trung Quốc dựa vào lao động cưỡng bức.
Mặc dù một số nhóm vận động hành lang thương mại ủng hộ thương mại tự do hơn với Trung Quốc, nhưng động lực ở Washington ở cả hai đảng đã nghiêng theo hướng thực thi thương mại cứng rắn.
"Có rất nhiều điểm dữ liệu cho thấy sự đồng thuận về chính sách thương mại và kinh tế không còn là vấn đề của Đội Đỏ-Đội Xanh nữa", Nick Iacovella, cựu nhân viên của Rubio hiện làm việc tại Liên minh vì một nước Mỹ thịnh vượng, một nhóm phi đảng phái đại diện cho các nhà sản xuất, nông dân và công nhân, cho biết.
Đại diện Raja Krishnamoorthi, (D., Ill.), người đã làm việc với Rubio về dự luật buộc chủ sở hữu TikTok tại Trung Quốc phải bán ứng dụng, gọi ông là nhà đấu tranh cho nhân quyền và sự nghiệp của người Duy Ngô Nhĩ. Kristhnamoorthi cho biết ông hy vọng rằng chính quyền tiếp theo và Rubio sẽ tiếp tục cách tiếp cận cứng rắn của Mỹ đối với lao động cưỡng bức, cùng với các biện pháp liên quan đến thương mại khác như kiểm soát xuất khẩu và hạn chế đầu tư.
"Bắc Kinh nên hiểu rằng những người sắp đảm nhiệm các vị trí có trách nhiệm, chắc chắn là liên quan đến an ninh quốc gia và các chủ đề sẽ ảnh hưởng đến họ, rằng sẽ có rất nhiều sự tiếp nối và họ cần phải nghiêm túc xem xét hướng đi mà họ sẽ thực hiện liên quan đến việc áp dụng các chiến thuật hung hăng", Krishnamoorthi cho biết.
"Chúng tôi sẽ chống lại hành vi bắt nạt trên tất cả các mặt trận đó và điều đó sẽ được thực hiện trên cơ sở lưỡng đảng", ông nói.