Các công ty đã chuyển nhà máy từ Trung Quốc sang Đông Nam Á, dự đoán Donald Trump sẽ áp thuế cao đối với Bắc Kinh nếu ông giành lại Nhà Trắng, một động thái được cho là sẽ được đẩy nhanh sau chiến thắng trong cuộc bầu cử của ông, các nhà phát triển khu công nghiệp trong khu vực cho biết.
Ông Trump, người đã giành chiến thắng vang dội vào thứ Ba tuần trước, đã đe dọa áp thuế 60% đối với hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ từ Trung Quốc, cao hơn nhiều so với mức thuế từ 7.5% đến 25% mà ông áp dụng trong nhiệm kỳ đầu tiên, một rủi ro lớn đối với nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.
Đông Nam Á - với các nhà máy ô tô và điện tử từ Thái Lan đến Việt Nam và Malaysia - có khả năng sẽ được hưởng lợi từ sự mất mát của Trung Quốc, theo hai giám đốc điều hành, hai nhóm doanh nghiệp, một luật sư và một nhà phân tích trong khu vực.
Các nhà phát triển khu công nghiệp đang tuyển thêm người nói tiếng Trung và chuẩn bị đất cho các nhà máy, một dấu hiệu cho thấy Trump, người sẽ nhậm chức vào tháng 01, có thể sắp xếp lại chuỗi cung ứng toàn cầu.
Khi Trump chuẩn bị cho chiến dịch tái tranh cử tổng thống vào đầu năm nay, các cuộc gọi từ khách hàng Trung Quốc đã tràn ngập WHA Group, một trong những nhà phát triển khu công nghiệp lớn nhất Thái Lan, theo lời Tổng giám đốc điều hành Jareeporn Jarukornsakul.
"Đã có (một) đợt di dời đến Đông Nam Á, nhưng đợt này sẽ diễn ra mạnh mẽ hơn", bà cho biết, ám chỉ đến nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump từ năm 2017-2021.
WHA đang mở rộng lực lượng bán hàng và bổ sung thêm người nói tiếng Trung vào các nhóm giám sát việc bảo trì và quản lý các khu công nghiệp trải dài hơn 12,000 ha tại Thái Lan và Việt Nam, Jareeporn cho biết.
Trong số 90 nhà máy đã mở cửa trong năm nay tại các khu công nghiệp do Amata Corp của Thái Lan điều hành trên khắp Đông Nam Á, khoảng hai phần ba là các công ty di dời cơ sở từ Trung Quốc, theo Vikrom Kromadit, người sáng lập kiêm chủ tịch của công ty phát triển này.
Ông Trump sẽ cần "một vài người bạn"
Trump sẽ là một "cú đấm mạnh" vào Trung Quốc, có khả năng tăng gấp đôi số lượng các công ty muốn chuyển từ đó đến khu công nghiệp rộng 150 km2 (60 dặm vuông) của Amata tại bốn quốc gia Đông Nam Á, Vikrom cho biết.
Ông cho biết, việc xây dựng khu công nghiệp Amata ở Lào sẽ bắt đầu vào tháng này, nơi Trung Quốc đã xây dựng tuyến đường sắt cao tốc nối Côn Minh ở phía tây nam Trung Quốc với thủ đô Viêng Chăn của Lào.
Thái Lan, một trung tâm sản xuất ô tô trong khu vực, đã thu hút hơn 1.4 tỷ USD đầu tư từ các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc vào ngành công nghiệp xe điện đang phát triển nhanh chóng của mình.
"Chúng tôi muốn có nhiều đầu tư từ Trung Quốc để chúng tôi có thể bán cho Mỹ", Bộ trưởng Thương mại Thái Lan Pichai Naripthaphan cho biết.
"Tôi tin rằng điều này sẽ xảy ra", trả lời các phóng viên vào thứ năm. "Người Mỹ yêu mến chúng tôi, người Trung Quốc yêu mến chúng tôi - chúng tôi không phải chọn phe".
Malaysia, hy vọng thu hút hơn 100 tỷ USD đầu tư mới vào lĩnh vực bán dẫn của mình, có thể hưởng lợi từ việc sắp xếp lại chuỗi cung ứng, theo lời các nhà lãnh đạo của hai nhóm doanh nghiệp.
"Sự thay đổi này có thể mang đến cho Malaysia những cơ hội mới để nắm bắt thị phần lớn hơn trong xuất khẩu sang Mỹ và các thị trường quan trọng khác", Soh Thian Lai, chủ tịch Liên đoàn các nhà sản xuất Malaysia cho biết.
Nhưng rủi ro vẫn tồn tại, đặc biệt là với một số dấu hiệu cho thấy Trump có thể cân nhắc áp thuế đối với hàng nhập khẩu từ các quốc gia trong khu vực, Leif Schneider, giám đốc công ty luật quốc tế Luther tại Việt Nam cho biết.
Việt Nam, một nước xuất khẩu lớn sang Mỹ với thặng dư thương mại song phương 90 tỷ USD trong 9 tháng đầu năm nay, đang chuẩn bị cho sự biến động dưới thời Trump.
"Trump sẽ phải lựa chọn - bạn có thể chống Trung Quốc, nhưng bạn sẽ cần có một số người bạn ở Đông Nam Á", Jareeporn của WHA cho biết. "Ông ấy là một nhà đàm phán, vì vậy chúng tôi sẽ đàm phán".